Koniec Wilczego Szańca
Druzgocąca klęska niemieckiej szóstej armii pod Stalingradem w 1943 roku była prawdziwym punktem zwrotnym w historii całej II Wojny Światowej. Kto wie, jak dzisiaj wyglądałaby mapa polityczna całego świata, gdyby losy tej bitwy potoczyły się inaczej.
Zdziesiątkowane wojska niemieckie zmuszone były do rozpoczęcia odwrotu, który (z uwagi na olbrzymie rozmiary Sowieckiej Rosji) był wręcz niemożliwy do sprawnego przeprowadzenia. W zapewnienia nazistowskiej propagandy nie wierzył już chyba nikt. Klęska wydawała się nieunikniona, tysiące niemieckich żołnierzy zostało zmuszonych do powrotu do kraju na własną rękę. Ogromny obszar Rosji i wyjątkowo sroga zima sprawiły, że przeżyli tylko nieliczni. Rosyjskie wojska natomiast, parły naprzód, rozbijając kolejne dywizje nazistów.
W październiku 1944 roku Armia Czerwona dotarła do wschodniej granicy Prus Wschodnich. Z konieczności, kwatera główna III Rzeszy została w listopadzie przeniesiona do Zossen – miasteczka położonego na południe od Berlina. Kilka dni później natomiast – Hitler, w obawie przed przejęciem kwatery przez Rosjan, wydał rozkaz całkowitego zniszczenia Wilczego Szańca.
Rozkaz wykonano w nocy z 24 na 25 stycznia 1945 roku. Zeznania świadków tego wydarzenia są dość zbieżne. Wiele osób słyszało niesamowity łańcuch eksplozji i niespotykane wstrząsy gruntu, które sprawiły, że lód na okolicznych jeziorach zaczął po prostu pękać. Wielotonowe, żelbetonowe konstrukcje wylatywały w powietrze na wysokość nawet 30 metrów. Eksperci szacują, że do wysadzenia każdego z bunkrów Wilczego Szańca zużyto od kilku, do nawet kilkunastu ton trotylu lub innych materiałów wybuchowych.
Rozminowywanie terenu wokół całego terenu kompleksu rozpoczęto zaraz po wojnie. Polscy saperzy oddali teren do użytku jako „bezpieczny” dopiero w 1954 roku. Kilku z nich przypłaciło to zdrowiem lub nawet życiem. W 2003 roku na terenie Wilczego Szańca odsłonięto tablicę upamiętniającą ten bohaterski czyn. Obecnie, ruiny hitlerowskiej kwatery stanowią jeden z najciekawszych pomników historii II Wojny Światowej na terenach północno-wschodniej Polski.